तराईको जनजीवन सामान्यतर्फ
–नारायण ढुङ्गाना,साउन १, काठमाडौं । अविरल वर्षापछि आएको बाढी र डुबानले ३२ जनाको ज्यान जाने गरी अस्तव्यस्त बनाएको तराईको जनजीवन सामान्यतर्फ उन्मुख भएको छ । सम्बन्धित जिल्लाका अधिकारीले स्थानीय सर्वसाधारण जोखिममा पर्ने अवस्था नरहेको भन्दै राहत वितरण कार्यलाई तीव्रता दिएको जानकारी दिनुुुुुभएको छ । राजनीतिक नेतृत्व तथा सङ्घीय सरकारका मन्त्रीहरुको स्थलगत अवलोकन भ्रमणका क्रममा प्रदेश नं २ का अधिकारी, विभिन्न जिल्लाका सुरक्षा प्रमुख तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारीले जनजीवन सामान्य बन्दै गएको जानकारी दिनुुुुुुुभएको हो । बाढी र डुबानको पीडा कम भए पनि घरबारविहीन भएका र खाने अन्न नभएका सर्वसाधारणको अवस्था भने अझै चुनौतीपूर्ण छ । उनीहरु राहतको पर्खाइमा रहेका छन् । कतिपय स्थानमा राहत वितरणको काम तीव्र छ भने कतिपय ठाउँमा पुुग्न नसकेको गुनासो छ । उपप्रधान एवं स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री उपेन्द्र यादव, गृहमन्त्री रामबहादुर थापा, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री रघुवीर महासेठ, ऊर्जामन्त्री वर्षमान पुन, नेकपाका वरिष्ठ नेता तथा पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाललगायतले आज प्रदेश नं २ मा पर्ने तराईका जिल्लाका बाढी प्रभावित क्षेत्रको हवाई तथा स्थलगत निरीक्षणका क्रममा सम्बन्धित जिल्लाका अधिकारीले सो जानकारी दिनुुुभएको हो । स्थानीय अधिकारीले तराईमा सोचेभन्दा फरक किसिमले विपद् निम्तिएको स्मरण गर्दै साधनस्रोतले भ्याएसम्म समन्वयात्मक ढङ्गले उद्धार र राहत वितरणमा लागेको जानकारी गराउनुुुुुुुुुुुुुुुुुुभयो । प्रदेश नं २ का मुुुुुुुुुुुुुुुख्यमन्त्री लालबाबु राउतले प्रदेशको हरेक जिल्लामा तत्कालका लागि रु १० लाखका दरले राहत दिएको र मृतक परिवारलाई रु तीन लाखका दरले राहत दिने निर्णय गरेको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले रौतहटको अवस्था अरु जिल्लाभन्दा चुुुुुुुनौतीपूर्ण रहेको उल्लेख गर्दै भन्नुभयो, “पैसाको अभावले कुुनै पनि काम रोकिनुुुुुुुु हुन्न भनेर लागेका छौँ, प्रदेशले मङ्गलबार नै निर्णय गरेर आवश्यक सामग्री खरीद गर्न लगाएका छौँ ।” प्रदेश नं २ मा अहिलेसम्म ३२ जनाको मृत्यु भएकामा सबैभन्दा बढी रौतहटमा मात्रै १० को ज्यान गएको छ । एक लाख १८ हजार घरका सात लाख व्यक्तिहरु प्रभावित भएका छन् । तीन हजार ६५० घरमा पूर्ण क्षति पुगेको छ । लालबकैया र वाग्मतीलगायत साना खहरे खोलालेसमेत क्षति पु¥याएको जनाइएको छ । प्रदेश २ का प्रमुख सचिव दीपक सुवेदीले सबै संयन्त्र परिचालन गरेर आठै जिल्लामा राहत वितरण तीव्र पारिएको बताउनुुभयो । उहाँका अनुसार सडकमा ठूलो क्षति भएकाले तत्कालै पुनःनिर्माणसँगै राहत वितरण थालिएको बताउनुुभयो । “आज उपसचिवकै नेतृत्वमा आठवटै जिल्लामा टोली खटाएर क्षतिको विवरण सङ्कलन र तत्काल राहत वितरणमा लागिएको छ”, सुुवदीले भन्नुुुभयो ।
धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी प्रदीपराज कँडेलले जिल्लामा ६० हजार व्यक्ति प्रभावित भएको जानकारी दिँदै कमला नदीले झण्डै रु पाँच करोड ६० लाखको क्षति पुगेको बताउनुुुुुुभयो । १० स्थानमा क्षति भएकाले सामान्य पुुनःनिर्माणका लागि मात्रै तत्कालै रु दुई करोड ५० लाख आवश्यक भएको उहाँले बताउनुुुुुुभयो । “विकास गर्दा विनाश रोक्नतर्फ ध्यान दिनुपर्छ, नदीको सतहको व्यवस्थापनमा नीतिगतरुपमै व्यवस्था गर्नुपर्छ प्राकृतिक बहावलाई सहजरुपमा जाने वातावरण निर्माण गरी बलियो तटबन्धको जरुरी छ”, प्रजिअ कँडेलले भन्नुुुुुुभयो । रौतहटका प्रमुख जिल्ला अधिकारी किरण थापाले वाग्मती, लालबकैयालगायत अन्य खोलाका कारण जिल्लालाई प्रभावित बनाएको बताउनुुुुुुभयो । रौतहटमा अहिलेसम्म १० को मृत्यु भएको, दुुुुुुई हजार ६०० घर विस्थापित र १८ हजार व्यक्ति प्रभावित रहेको भन्दै उहाँले अहिले पनि जनजीवन सामान्यतर्फउन्मुख हुँदै गैरहेको बताउनुुभयो । “तर, राहत तथा सडक सहितको भौतिक निर्माणलाई तिब्रता दिनु जरुरी छ, धेरै सडक विच्छेद भएको, नदी नियन्त्रण आयोजना भए पनि बारामा रहेकाले समस्या छ”, उहाँले जानकारी गराउनुुभयो । सप्तरी पनि बाढीले उत्तिकै प्रभावित भएको छ । यहाँ चार हजार ५०० घर बाढी र डुबानबाट प्रभावित भएको जनाइएको छ । प्रमुुख जिल्ला अधिकारी सुुुुुुुरेन्द्र पौडेल यसपटक आँकलन गरिएको भन्दा बेग्लैरुपमा बाढी र डुुबान भएको बताउनुुहुन्छ । त्रियुुगा नदीमा बनाइएको तटबन्ध भत्किएर कटान हुँदा यहाँ ६०० भन्दाबढी घर प्रभावित भएको बताउनुुुुुुभयो । उहाँहरुलाई अस्थायी आश्रयस्थलमा राखिएको छ । अन्य क्षेत्रमा एक हजारभन्दा बढी घर प्रभावित छ । गोबरगाडा गाउँ टापुुका रुपमा रहेको उहाँले जानकारी दिनुुुुुभयो । राजविराज, तिलाठीलगायत क्षेत्रमा पनि घर डुबानमा रहेको प्रजिअ पौडेलले जानकारी दिनुुुुभयो । स्थानीय सरकारी अधिकारीले तटबन्ध र सडकमा ठूलो क्षति भएकाले अझै सडक सञ्जाललाई भने सामान्यरुपमा ल्याउन बाँकी नै रहेपछि निर्माण कार्यलाई तीव्रता दिएको जानकारी दिनुुभएको छ ।
संबन्धित समाचारहरु
तपाइँको प्रतिक्रिया